Visie van Marit Goossens (coach communicatie- en organisatiedeskundige)

• Haar visie is gebaseerd op de theorie van de Geweldloze Communicatie.
• Vaststelling: autoritair optreden is gepasseerd + leerlingen zijn assertiever, verbaler en coöperatiever gemaakt doordat ze meer ruimte krijgen.
• Ongewenst gedrag leerlingen kan gevolg zijn van een machtsstrijd tussen leerkracht en leerling.
• Gezicht + lichaamstaal + vriendelijke kordaatheid + oogcontact = goede combinatie voor leerkracht.
• Analyseer eerst je eigen gedrag als leerkracht.
• Grenzen trekken bij het begin van het schooljaar met lijstje met verwachtingen:
  • vijf à zeven concrete verwachtingen;
  • na elke les kort evalueren;
  • leerlingen betrekken bij afspraken;
  • hang afspraken aan de muur (< visueel).
• Klassikaal straffen in laatste redmiddel:
  • bepaal concrete straf pas achteraf – in verhouding met ongewenste gedrag;
  • wie straft/beloning aankondigt, moet die ook uitvoeren.
• Belonen > straffen.
  • belonen motiveert;
  • verstop negatieve niet;
  • kies een waardevolle straf, bijvoorbeeld reflectieve schrijfopdracht.
• Vereist concreet beleid met basisafspraken voor alle personeelsleden:
  • trapsgewijs sanctiebeleid;
  • duidelijkheid;
  • draagvlak;
  • beperkt weerstand.

Mijn insteek:

• Ik ben blij met deze praktische tips. Als beginnend leerkracht heeft mijn vakmentor Frans in Oostende ook gezegd dat zei in het begin van het schooljaar altijd de teugels zeer strak aanspant. Maar ik heb ook kunnen zien dat dat helpt: er was daar amper commotie in die klas. Leerlingen houden van structuur en duidelijkheid.
• Iets wat ik zeker ga toepassen is de tip van een straf toe te kennen en dan achteraf de strafmaat erop te zetten. In het heetst van het moment worden er nogal wat zaken gezegd, maar na reflectie kan er dan beter worden gekeken hoe die straf in de praktijk moet worden ingevuld.
• Vervolgens vind ik het ook zinnig dat je dan het voordeel hebt, met klassikale straffen, om op die manier toch een onderscheid te maken: een gesprek onder vier ogen is voor sommigen al voldoende, terwijl er voor anderen beter ouders bij betrokken worden, bijvoorbeeld.

Visie van Stig Van Heurck en Elly Huybrighs (adjunct-directeuren KTA Brasschaat)

• Vierladenmodel => transparantie + duidelijkheid voorop.
• Verantwoordelijkheid van de straffen ligt bij de leraren; niet bij de directeur.
• Opleiding voor leerkrachten wordt voorzien.
• Ouders worden ook op hun eigen verantwoordelijkheid gewezen: hen betrekken in gesprekken met leerling en school – automatische sms-dienst naar ouders.
• Invoeren nieuw sanctiebeleid vraagt tijd en inspanning.

Mijn insteek:

• Ik vind het een veilig gevoel dat er een opleiding bestaat, zodat ik als beginnend leerkracht het gevoel krijg dat ik geruggensteund word door de uniformiteit van het strafbeleid.
• Het betrekken van de ouders is niet meer dan normaal. Kinderen kunnen zich dan minder wegsteken achter ouders. Alhoewel sommige ouders altijd hun kinderen zullen goedpraten. Maar zo een sms-dienst bij laatkomers heeft hopelijk op termijn alleen maar een daling van deze groep van leerlingen tot gevolg. Tegelijkertijd beseffen ouders dan ook meer waar er een werkpunt voor het kind is.

Visie van Veerle Van Vlaenderen en Kristien Lefebvre (zesde leerjaar basisschool Sint-Agnes Hoboken)

• Wees goed voorbereid – zet thuis zo veel mogelijk al klaar digitaal => minder vaak met rug naar schoolbord.
• Geef structuur en trek grenzen: wees consequent en maak duidelijke afspraken.
• Stel minder regels op.
• Maak afspraken met je leerlingen + formuleer elke regel en afspraak positief.
• Praat in plaats van te straffen.
• Durf open te communiceren:
  • stel jezelf in vraag;
  • vraag raad bij collega’s;
  • ga eens kijken in andere klassen.

Mijn insteek:

• Hier zijn het vooral het eerste en het laatste advies die me uitdagen.
• Hoe beter je voorbereid bent, hoe meer tijd je krijgt in de klas om in te spelen op alles wat er in de klas zelf gebeurt. Maar mijn valkuil is dat ik nogal graag improviseer. Ik ben het langzaam aan het afleren, maar ga daar toch nog een tandje moeten bijsteken. Op termijn ga ik er alleen maar bij kunnen winnen door routine te krijgen.
• Jezelf een spiegel voorhouden, zonder jezelf de grond in te boren, is een uitdaging. Ik ga moeten proberen om altijd een positief punt te zien, en daar dan een werkpunt én een oplossing aan vast te koppelen. Eens bij anderen in de klas gaan kijken ter observatie is altijd verrijkend. Als leerkrachten een open blik hebben, en die observatie niet zien als een inspectie, maar als een manier voor mij om iets bij te leren, kan ik alleen maar heel dankbaar zijn voor de kansen die ik krijg.